«Είναι θέμα υγείας και όχι εμφάνισης», επεσήμανε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για την παιδική παχυσαρκία κατά τον χαιρετισμό του στην εκδήλωση του υπουργείου Υγείας και του Γραφείου της UNICEF στην Ελλάδα για την ανακοίνωση του Προγράμματος: «Εθνική Δράση κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας στην Ελλάδα 2023-2025».
«Η παχυσαρκία είναι ένα μεγάλο βάρος που κάνει δύσκολη τη ζωή σας και μπορεί να την κάνει ακόμα πιο δύσκολη στη συνέχεια», σημείωσε. «Ένα προσωπικό μου όραμα μεταφράζεται στην πράξη», τόνισε ακόμα ο πρωθυπουργός για το πρόγραμμα του υπουργείου Υγείας, ύψους 30 εκατομμυρίων ευρώ, που υλοποιείται με πόρους από το Ταμείο Ανάκαμψης.
«Θυμάμαι κάθε φορά που πήγαινα σε παρελάσεις, περνούσαν νέα παιδιά μπροστά μου και έβλεπα πολλά παιδιά τα οποία ήδη μικρά, ήταν παχύσαρκα», είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και αναφέρθηκε στη στατιστική που καταδεικνύει πως ένα παχύσαρκο παιδί είναι πάρα πολύ πιθανό να γίνει ένας παχύσαρκος ενήλικας.
«Αντιμετωπίζουμε την παχυσαρκία ως ένα πρόβλημα υγείας, όχι ως κάτι το οποίο έχει να κάνει με την εμφάνισή σας. Αγαπάμε όλα τα παιδιά, ανεξαρτήτως εμφάνισης. Δεν κάνουμε καμία διάκριση», υπογράμμισε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στα παιδιά, επισημαίνοντας ωστόσο πως «ξέρουμε πολύ καλά ότι η παχυσαρκία είναι ένα μεγάλο βάρος, το οποίο κάνει τη δικιά σας τη ζωή δύσκολη και αν δεν αντιμετωπιστεί στα παιδικά χρόνια, ενδεχομένως να την κάνει ακόμα δυσκολότερη όταν μεγαλώσετε».
Για το πρόγραμμα του υπουργείου Υγείας σε συνεργασία με τη UNICEF, τόνισε πως «είναι ένα από τα μεγαλύτερα προγράμματα τα οποία έχει τρέξει η UNICEF μαζί με κράτος μέλος της οργάνωσης και εκτείνεται σε πολλά διαφορετικά επίπεδα, αναγνωρίζοντας εξαρχής ότι η παχυσαρκία ενός παιδιού δεν είναι επιλογή. Είναι αποτέλεσμα του περιβάλλοντος μέσα στο οποίο μεγαλώνει», σημειώνοντας παράλληλα σε αυτό πως: «Συχνά τα τρόφιμα εκείνα τα οποία είναι τα λιγότερο υγιεινά, είναι και τα πιο εύκολα. Συχνά είναι και τα πιο φτηνά. Άρα, είναι δεδομένο ότι υπάρχει μία άμεση συσχέτιση μεταξύ της παιδικής παχυσαρκίας και των εισοδημάτων του νοικοκυριού μέσα στα οποία τα παιδιά μεγαλώνουν».
«Θέλουμε πρώτα και πάνω απ’ όλα να εκπαιδεύσουμε εσάς, τα παιδιά, στο τι πραγματικά είναι η υγιεινή διατροφή και κυρίως να συνδέσουμε την υγιεινή διατροφή όχι με την έννοια της στέρησης. Μπορούμε να τρώμε υγιεινά και να απολαμβάνουμε ακόμα περισσότερο το φαγητό μας», ανέφερε ακόμα ο Κυριάκος Μητσοτάκης επισημαίνοντας ταυτόχρονα πως «πολλοί από εμάς δεν γνωρίζουμε καν τελικά ποια είναι τα υγιεινά φαγητά, δεν τα βρίσκουμε συχνά στα κυλικεία των σχολείων. Δεν έχετε την ενημέρωση την οποία χρειάζεται να έχετε για το τι σημαίνει πραγματικά να τρώει κανείς υγιεινά».
Ο πρωθυπουργός ευχαρίστησε τους αθλητές και τις αθλήτριες που παρευρέθηκαν στην εκδήλωση καθώς, όπως είπε, η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας «έχει να κάνει με το τι τρώμε και με το πως κινούμαστε. Πρέπει να κάνουμε μία μεγάλη προσπάθεια να σας αποτρέπουμε από το να περνάτε πάρα πολλή ώρα στην οθόνη του κινητού σας. Όσο περισσότερη ώρα είστε στο κινητό σας, τόσο λιγότερη ώρα θα είστε έξω, θα τρέχετε, θα αθλείστε και ως ένας άνθρωπος που έχει αγαπήσει τον αθλητισμό από πολύ μικρός, ξέρω πόσο σημαντική είναι η άθληση όχι μόνο για τη σωματική σας υγεία, αλλά για την ψυχική σας υγεία. Πόσο ευχάριστο είναι να συμμετέχει κανείς σε μία ομάδα, να μοιράζεται τη χαρά της νίκης, να διαχειρίζεται τον πόνο της ήττας ή πόσο ευχάριστο είναι να αθλείται κανείς μόνος του, να βγαίνει έξω, να τρέχει ή να κάνει ποδήλατο και να αισθάνεται αυτή την ικανοποίηση της επαφής με τη φύση».
«Θέλουμε να εκπαιδεύσουμε και τους γονείς σας στο τι σημαίνει υγιεινή διατροφή και στο πόσο σημαντικό είναι να εντοπίζουμε τα προβλήματα της παιδικής παχυσαρκίας νωρίτερα παρά αργότερα», σημείωσε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και μετέφερε στα παιδιά την προσωπική του εμπειρία από όταν ήταν μικρός που «η μητέρα μου μου έλεγε μονίμως μία κουβέντα. Φάε παιδί μου».
«Πολλές φορές δεν έχουμε την αίσθηση ποιο είναι το υγιεινό και σωστό βάρος», είπε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στους γονείς.
Δράσεις του προγράμματος
Το εθνικό πρόγραμμα δράσης κατά της παιδικής παχυσαρκίας περιλαμβάνει δράσεις πρωτογενούς, δευτερογενούς και τριτογενούς πρόληψης στοχεύοντας στο σύνολο των παιδιών ηλικίας 0-17 ετών, καθώς και στις οικογένειές τους, επιδιώκοντας αφενός να μειώσει τους παράγοντες κινδύνου και τις κοινωνικο-οικονομικές ανισότητες που ευθύνονται για την εμφάνιση της παχυσαρκίας κατά την παιδική και εφηβική ηλικία και αφετέρου, να καταπολεμήσει τις συνέπειες της υπερβαρότητας και της παχυσαρκίας, οι οποίες οδηγούν συχνά στην εμφάνιση χρόνιων νοσημάτων και πολυνοσηρότητας κατά την ενήλικο ζωή.
Συγκεκριμένα δίνει τη δυνατότητα:
– Στο σύνολο του ελληνικού μαθητικού πληθυσμού να συμμετέχει σε δράσεις διαβαθμισμένης έντασης, συχνότητας και δυναμικής για την προαγωγή συμπεριφορών υγιεινής διατροφής και σωματικής δραστηριότητας, που θα πραγματοποιηθούν εντός των σχολικών μονάδων σε όλες τις βαθμίδες υποχρεωτικής εκπαίδευσης (νηπιαγωγεία, δημοτικά, γυμνάσια και λύκεια) με την ενεργή συμμετοχή των εκπαιδευτικών, καθώς και των γονέων και κηδεμόνων.
– Στους γονείς να λάβουν δωρεάν εξατομικευμένη κλινική εκτίμηση και συμβουλευτική για την υγεία, την ανάπτυξη, τη διατροφική κατάσταση των παιδιών τους, καθώς και για τους παράγοντες κινδύνου που σχετίζονται με την εμφάνιση της παιδικής παχυσαρκίας και να τους αντιμετωπίσουν εγκαίρως, στο πλαίσιο των τακτικών επισκέψεων τους στον παιδίατρό τους.
– Στα παιδιά σχολικής ηλικίας και στις οικογένειές τους με ήδη εγκατεστημένους παράγοντες κινδύνου για την παχυσαρκία ή άλλα χρόνια νοσήματα να λάβουν δωρεάν συμβουλευτικές υπηρεσίες (διατροφική συμβουλευτική, συμβουλευτική αλλαγή συμπεριφορών υγείας) με τη μορφή τηλε-συμβουλευτικής από κατάλληλα εκπαιδευμένους επαγγελματίες υγείας (διαιτολόγοι, γυμναστές, κ.ά.).
– Στα υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά σχολικής ηλικίας με ήδη εγκατεστημένα νοσήματα και επιπλοκές να παραπεμφθούν σε εξειδικευμένες παιδιατρικές μονάδες για περαιτέρω παρακολούθησή από εξειδικευμένους επαγγελματίες υγείας.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της Εθνικής Δράσης κατά της Παιδικής Παχυσαρκίας στην Ελλάδα θα ιδρυθεί ένα νέο ερευνητικό κέντρο, το Ευρωπαϊκό Κέντρο για την Καταπολέμηση της Παχυσαρκίας, στο Χαροκόπειο Πανεπιστήμιο, με στόχο την παραγωγή έρευνας, ιδεών και προτάσεων πολιτικής, αλλά και με ενεργό ρόλο στον επιστημονικό συντονισμό και στην επιστημονική αξιολόγηση της Εθνικής Δράσης.
Στοιχεία για την παιδική παχυσαρκία
Σε παγκόσμιο επίπεδο, η συχνότητα εμφάνισης της παιδικής παχυσαρκίας παρουσιάζει αυξητική τάση.
Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αναφορά για την Παχυσαρκία του Παγκοσμίου Οργανισμού Υγείας που δημοσιεύτηκε το 2022, η Ελλάδα βρίσκεται στην τρίτη (3η) θέση κατάταξης μεταξύ των ευρωπαϊκών χωρών με υπέρβαρα και παχύσαρκα παιδιά κάτω των 5 ετών (1 στα 8 παιδιά). Παράλληλα, για τις ηλικίες 5-9 ετών και 10-19 ετών, βρίσκεται στη δεύτερη (2η) και πρώτη (1η) θέση μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, καθώς περίπου 1 στα 3 παιδιά (37,5% και 35% αντίστοιχα) είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα. Επιπλέον, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Επιτήρησης της Παιδικής Παχυσαρκίας (WHO European Childhood Obesity Surveillance Initiative- “COSI”) που δημοσιεύτηκε το 2022, στις ηλικίες 7-9 ετών η Ελλάδα κατέχει τη δεύτερη (2η) θέση μεταξύ των 33 χωρών που συμμετείχαν, με το 42% των παιδιών αυτής της ηλικιακής ομάδας να είναι υπέρβαρα ή παχύσαρκα.