Ακολουθώντας τη συνταγή του 2019, που πρώτο νομοθέτημα αποτέλεσε η μείωση του ΕΝΦΙΑ, η κυβέρνηση παρουσιάζει ακόμα και εντός της προσεχούς εβδομάδα την πρώτη της παρέμβαση με φορολογικές ελαφρύνσεις και μέτρα στήριξης των αδυνάτων, που θα περιλαμβάνει μία σειρά από προεκλογικές δεσμεύσεις, οι οποίες ως κοινό παρονομαστή θα έχουν τη βελτίωση του διαθέσιμου εισοδήματος σε μία εξαιρετικά δύσκολη περίοδο λόγω της συνέχισης των πληθωριστικών πιέσεων, ειδικά στα τρόφιμα.
Σύμφωνα με πληροφορίες που επικαλείται το ΑΠΕ-ΜΠΕ, αλλά και βάσει όσων έχουν αναφέρει τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο υπουργός Οικονομικών Κωστής Χατζηδάκης, στο νομοσχέδιο που θα ψηφιστεί πιθανότατα πριν από το κλείσιμο της Βουλής τον Αύγουστο για τις θερινές διακοπές, θα περιλαμβάνεται το σύνολο των προεκλογικών δεσμεύσεων της κυβέρνησης, οι περισσότερες εκ των οποίων θα αφορούν το 2024.
Το συνολικό ύψος των παρεμβάσεων θα κινηθεί περίπου στα 2 δισ. ευρώ και θα αφορά περισσότερα από 3 εκατ. νοικοκυριά. Ένα μέρος της παρέμβασης όμως θα αφορά το 2023 και θα σχετίζεται με την παράταση στο μέτρο του market pass.
Στην περίμετρο των δικαιούχων της συνολικής παρέμβασης περιλαμβάνονται οι χαμηλόμισθοι, οι συνταξιούχοι, οι δημόσιοι υπάλληλοι, οι ιδιοκτήτες ακινήτων, καθώς και οι νέοι που δικαιούνται συγκεκριμένα επιδόματα. Στην παρούσα φάση δεν είναι δεδομένο, αν θα περιλαμβάνεται πρόβλεψη για χορήγηση έκτακτου επιδόματος, σε οικονομικά ασθενέστερες κοινωνικές ομάδες τα Χριστούγεννα και αυτό διότι δεν θέλουν από την κυβέρνηση να στείλουν λάθος μήνυμα προς τις αγορές, τις παραμονές της επικείμενης απόκτησης της επενδυτικής βαθμίδας.
Στόχος της κυβέρνησης είναι το πρωτογενές πλεόνασμα του 2023 να διατηρηθεί πάνω από το 1% του ΑΕΠ και να υπάρξει μία συμπαγής βάση, έτσι ώστε το 2024 τα πράγματα να εξελιχθούν πιο ήπια, αφού υπάρχει η πρόβλεψη – μέχρι νεωτέρας τουλάχιστον – για πλεόνασμα στο 2%.
Στα φετινά μέτρα θα περιλαμβάνεται – πιθανότατα – και η επέκταση του market pass για τρεις συν δύο μήνες, έτσι ώστε να φτάσει η χορήγησή του, έως το τέλος του έτους. Το μέτρο λήγει τον Ιούλιο, με τις πληρωμές να ολοκληρώνονται μέσα στην επόμενη εβδομάδα. Αρχικά θα δοθεί παράταση μέχρι τέλος Οκτωβρίου, με πιθανά διευρυμένα κριτήρια, αριθμό δικαιούχων και ποσών και εν συνεχεία εφόσον οι ίδιοι λόγοι υφίστανται, θα δοθεί νέα δίμηνη παράταση έως το τέλος Δεκεμβρίου του 2024.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήδη έχει δοθεί παράταση μέχρι τέλους του έτους, τόσο στο μέτρο με το καλάθι του νοικοκυριού, όσο και στο μέτρο του μεγίστου περιθωρίου κέρδους για τις επιχειρήσεις που εμπορεύονται βασικά καταναλωτικά προϊόντα και καύσιμα, προκειμένου να αντιμετωπιστούν φαινόμενα αθέμιτης κερδοφορίας εις βάρος των καταναλωτών, όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση του υπουργείου Ανάπτυξης.
Σε όλα αυτά θα πρέπει να προστεθεί και η νέα αύξηση στις συντάξεις που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου, χωρίς ωστόσο αυτή τη στιγμή να μπορεί να προσδιοριστεί με σαφήνεια το ύψος της.
Αναλυτικά, τα μέτρα που πιθανότατα θα περιλαμβάνονται στο νέο νομοσχέδιο του υπουργείου Οικονομικών, που θα τεθεί άμεσα σε διαβούλευση:
– Αύξηση αφορολογήτου: Θα αυξηθεί κατά 1.000 ευρώ για μισθωτούς, συνταξιούχους και αγρότες με παιδιά από την 1η Ιανουαρίου 2024. Με βάση τα παραπάνω το αφορολόγητο όριο για φορολογούμενους χωρίς παιδιά παραμένει στα 8.633 ευρώ, για οικογένειες με ένα παιδί αυξάνεται από τα 9.000 ευρώ στα 10.000 ευρώ, με δύο παιδιά από τα 10.000 στα 11.000 ευρώ, με τρία παιδιά στα 12.000 ευρώ και με τέσσερα παιδιά στα 13.000 ευρώ. Το ετήσιο όφελος είναι 90 ευρώ για οικογένειες με ένα παιδί και 220 ευρώ για οικογένειες με περισσότερα παιδιά.
– ΕΝΦΙΑ: Θα προβλέπεται η μείωση του ΕΝΦΙΑ κατά 10% για σπίτια που ασφαλίζονται για φυσικές καταστροφές. Οι ιδιοκτήτες που έχουν ασφαλίσει τις κατοικίες τους για ολόκληρο το 2023 θα δουν έκπτωση 10% στον ΕΝΦΙΑ του 2024, ενώ όσοι ασφαλίσουν τα σπίτια τους το 2024 θα κερδίσουν έκπτωση στο φόρο ακινήτων το 2025.
– Νέο μισθολόγιο: Αλλαγές σε όλα τα μισθολογικά κλιμάκια θα επιφέρει το νέο μισθολόγιο για τους δημοσίους υπαλλήλους, με έμφαση στα χαμηλότερα (στους εισαγωγικούς μισθούς) αλλά και στις θέσεις ευθύνης, στους ένστολους και στα μέλη ΔΕΠ (Διδακτικό Ερευνητικό Προσωπικό). Οι αλλαγές εκτιμάται ότι θα αφορούν τις αποδοχές για περίπου 600.000-700.000 υπαλλήλων.
– Ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα: Αύξηση από 1/1/2024 κατά 8% του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος. Θα διαμορφωθεί στα 216 ευρώ από 200 ευρώ που είναι σήμερα για μονοπρόσωπο νοικοκυριό. Ειδικότερα, όσοι παίρνουν σήμερα 200 ευρώ θα λάβουν 216 ευρώ, όσοι παίρνουν 300 ευρώ θα πάρουν 324 ευρώ, ενώ όσοι παίρνουν σήμερα 400 ευρώ το μήνα θα λάβουν 432 ευρώ από 1.1.2024.
– Επίδομα μητρότητας: Αύξηση του επιδόματος μητρότητας στους ελεύθερους επαγγελματίες και αγρότες. Από τους 4 μήνες θα διαμορφωθεί στους 9 μήνες στο ύψος του κατώτατου μισθού (από 150 έως 200 ευρώ που είναι σήμερα).
– Μηδενική συμμετοχή σε φαρμακευτική δαπάνη: Μονιμοποίηση της απαλλαγής των πρώην δικαιούχων ΕΚΑΣ από τη συμμετοχή τους στη φαρμακευτική δαπάνη. Με αυτό τον τρόπο, 600.000 και πλέον χαμηλοσυνταξιούχοι που έχασαν οριστικά το ΕΚΑΣ θα έχουν δωρεάν φάρμακα. Η πρόσβαση σε δωρεάν φάρμακα θεσμοθετήθηκε αρχικά ως αντιστάθμισμα στην απώλεια του ΕΚΑΣ και έκτοτε παρατείνεται κάθε χρόνο με ειδική νομοθετική ρύθμιση.
– Youth pass: Θα χορηγείται στους νέους που ενηλικιώνονται και έτος πρώτης εφαρμογής το 2024. Δικαιούχοι θα είναι, κάθε χρόνο, οι νέοι που θα συμπληρώνουν την ηλικία των 18 και 19 ετών, οι οποίοι υπολογίζονται σε 200.000 ετησίως. Το voucher των 150 ευρώ, θα μπορεί να χρησιμοποιείται σε επιχειρήσεις του τουριστικού και πολιτιστικού κλάδου, καθώς και σε μεταφορές. Θα είναι μια ψηφιακή χρεωστική κάρτα, όπως το Freedom Pass.
– Οικογενειακή παροχή: Αύξηση της οικογενειακής παροχής για τους δημοσίους υπαλλήλους. Το επίδομα για ένα παιδί θα αυξηθεί από τα 50 στα 70 ευρώ, για δύο παιδιά από τα 70 στα 120 ευρώ, για τρία παιδιά στα 170 ευρώ και για τα τέσσερα παιδιά στα 220 ευρώ.