Της Ζέφης Δημαδάμα
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές που έλαβαν χώρα πριν από λίγες εβδομάδες στην πατρίδα μας μετρήσαμε μόλις 22 γυναίκες δημάρχους σε 332 δήμους και καμία εκλεγμένη γυναίκα περιφερειάρχη! Με άλλα λόγια, οι γυναίκες στην Ελλάδα αποτελούν μόλις το 6,6% του συνόλου των αυτοδιοικητικών αρχόντων.
Ειδικότερα, σε σύνολο 332 δήμων, 247 δήμαρχοι εκλέχθηκαν από την πρώτη Κυριακή. Από αυτούς μόλις 13 ήταν γυναίκες, εκ των οποίων οι 8 επανεξελέγησαν και οι 5 δοκιμάστηκαν για πρώτη φορά. Στον δεύτερο γύρο, σε σύνολο 84 υποψήφιων δημάρχων που αναμετρήθηκαν, 16 ήταν οι γυναίκες εκ των οποίων οι 9 εκλέχθηκαν. Από αυτές, οι 7 εκλέγονται για πρώτη φορά και μάλιστα κερδίζοντας απερχόμενους δημάρχους, μία επανεκλέγεται και ακόμα μία επιστρέφει στον δήμο.
Στις αυτοδιοικητικές εκλογές του 2019 υπήρχε ακόμη μεγαλύτερη ανισορροπία, με τρεις γυναίκες λιγότερες να εκλέγονται δήμαρχοι από ό,τι στις εκλογές του 2023. Κατά συνέπεια, δεν μπορούμε να είμαστε ευχαριστημένοι και ευχαριστημένες με τα αριθμητικά στοιχεία, ωστόσο βήμα βήμα υλοποιείται πρόοδος, χωρίς να αγνοείται ότι ο δρόμος που πρέπει να διανυθεί είναι ακόμη μακρύς και δύσβατος.
Η πολιτεία έχει αναλάβει πολιτικές και πρωτοβουλίες, αλλά απαιτείται χρόνος και μεσο-μακροπρόθεσμη στρατηγική. Ειδικότερα υλοποιούνται ήδη διαχρονικές πολιτικές για την ισότητα.
Σημαντικός είναι ο ρόλος των Δημοτικών Επιτροπών Ισότητας (ΔΕΠΙΣ), ένα συμβουλευτικό όργανο που υποστηρίζει την ένταξη της ισότητας των φύλων στις πολιτικές του δήμου, που εισηγείται και συμμετέχει στην εκπόνηση Σχεδίων Δράσης για την Ισότητα των φύλων σε τοπικό επίπεδο. Βασικός στόχος η προάσπιση των δικαιωμάτων των γυναικών, η ενθάρρυνση της συμμετοχής τους στα κοινά και η ενημέρωση και ευαισθητοποίηση συνολικότερα των πολιτών. Στο σύνολο των 332 δήμων της χώρας έχουν συσταθεί 326 ΔΕΠΙΣ, ενώ ανάλογα δραστηριοποιούνται και οι Περιφερειακές Επιτροπές Ισότητας των Φύλων (ΠΕΠΙΣ) που προωθούν τις πολιτικές της γενικής γραμματείας Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων με σκοπό την αξιοποίηση τους σε επίπεδο περιφερειών.
Ένα ακόμη εργαλείο προς αυτήν την κατεύθυνση αποτελεί και η Ευρωπαϊκή Χάρτα για την Ισότητα των Φύλων στις Τοπικές Κοινωνίες από το Συμβούλιο των Δήμων και των Περιφερειών της Ευρώπης, η οποία ξεκίνησε το 2011 και εξελίσσεται σε βασικό μοχλό ανάπτυξης για τις τοπικές κοινωνίες.
Όμως ενδιαφέρουσα πρόκληση αποτελεί μια ακόμη πολιτική, η οποία έχει ήδη ξεκινήσει πιλοτικά με την εισαγωγή της οπτικής του φύλου στην κατάρτιση των προϋπολογισμών των υπουργείων (Gender Budgeting) με απώτερο σκοπό την εφαρμογή τους και στην τοπική αυτοδιοίκηση. Η κατάρτιση προϋπολογισμού με βάση το φύλο αποσκοπεί στο να καταστήσει ορατές τις υπάρχουσες διαφορές μεταξύ των φύλων, άρα να ενσωματώσει τη «διαφορετικότητα» σε όλη τη διαδικασία κατάρτισης του προϋπολογισμού. Έτσι, οι διατάξεις του προϋπολογισμού να αντικατοπτρίζουν ξεκάθαρα τους στόχους της κυβέρνησης για την ισότητα των φύλων και τη συμπερίληψη στην πράξη.
Σε αυτό ακριβώς το πλαίσιο θέτουμε ως γενική γραμματεία Ισότητας και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σταθερή προτεραιότητα την οριζόντια εφαρμογή της ισότητας των φύλων (gender mainstreaming) σε όλους τους τομείς με στόχο την ένταξη της έμφυλης οπτικής παντού.
Το άρθρο αναδημοσιεύεται από την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ».
* Η δρ. Ζέφη Δημαδάμα, είναι γενική γραμματέας Ισότητας και Ανθωπίνων Δικαιωμάτων.
